W ostatnich miesiącach Mennica Skarbowa obserwuje rosnące zainteresowanie Polaków inwestycjami w platynę. Choć ten metal szlachetny wciąż pozostaje w cieniu złota czy srebra, jego znaczenie gospodarcze i inwestycyjne systematycznie rośnie – zarówno na świecie, jak i na polskim rynku. W ciągu ostatnich 12 miesięcy cena platyny wzrosła o ok. 50%, osiągając we wrześniu 2025 roku poziom ponad 1500 USD za uncję. Jak szacują przedstawiciele Mennicy Skarbowej cena tego metalu może w tym roku osiągnąć kolejne rekordy cenowe.
Dlaczego platyna jest tak cenna?
Platyna to metal rzadki, twardy i wyjątkowo odporny na korozję. Dzięki swoim właściwościom chemicznym i fizycznym jest niezastąpiona w wielu gałęziach przemysłu – od motoryzacji, przez elektronikę, aż po medycynę i jubilerstwo. Szczególnie istotna jest jej rola w produkcji katalizatorów samochodowych, gdzie odpowiada za ograniczanie emisji szkodliwych substancji. W przeciwieństwie do złota, którego główną funkcją pozostaje przechowywanie wartości, platyna znajduje zastosowanie przede wszystkim w przemyśle. Oznacza to, że jej cena w większym stopniu zależy od realnej kondycji gospodarki światowej i zapotrzebowania przemysłowego niż od samych nastrojów inwestorów.
– Szacuje się, że światowe zasoby platyny są znacznie mniejsze niż zasoby złota. Roczne wydobycie platyny wynosi około 180–200 ton, podczas gdy złota wydobywa się ponad 3 tys. ton rocznie. Co więcej, ponad 70% globalnego wydobycia platyny koncentruje się w jednym kraju – Republice Południowej Afryki. Drugim istotnym producentem jest Rosja, a pozostałe ilości pochodzą głównie z Zimbabwe, Kanady i USA. Taka koncentracja geograficzna sprawia, że rynek platyny jest bardziej podatny na zakłócenia – zarówno polityczne, jak i logistyczne. Każde opóźnienie w wydobyciu czy napięcia geopolityczne mogą znacząco wpłynąć na podaż i tym samym na cenę metalu – komentuje Adam Stroniawski, dyrektor zarządzający ds. sprzedaży w Mennicy Skarbowej.
Wydobycie i cena
Platynę pozyskuje się głównie jako produkt uboczny podczas wydobycia rud niklu i miedzi. Proces jej separacji i rafinacji jest jednak czasochłonny i kosztowny, co dodatkowo wpływa na wartość metalu. Wydobycie odbywa się głównie metodą głębinową, a uzyskane rudy przechodzą szereg procesów chemicznych, zanim możliwe będzie wyizolowanie czystej platyny. Największym odbiorcą platyny pozostaje przemysł motoryzacyjny – aż 35–40% globalnego popytu trafia do producentów katalizatorów. Kolejne znaczące obszary zastosowań to przemysł chemiczny (katalizatory w syntezach chemicznych), elektroniczny (elementy przewodzące, twarde dyski), medycyna (np. implanty, narzędzia chirurgiczne) oraz energetyka wodorowa – platyna jest kluczowym elementem w ogniwach paliwowych. Nie można też zapominać o jubilerstwie. Choć mniej popularna niż złoto, platyna zyskuje uznanie za swoją trwałość i elegancję. Biżuteria z platyny jest szczególnie ceniona w Azji i Ameryce Północnej, a jej popularność rośnie również w Europie.
– W ciągu ostatnich 12 miesięcy cena platyny wzrosła o ok. 50%, osiągając we wrześniu 2025 roku poziom około 1500 USD za uncję. Wzrost ten wynika z kilku czynników: wzrostu popytu przemysłowego (szczególnie w sektorze zielonej energii i elektromobilności), ograniczeń w podaży z RPA oraz zwiększonego zainteresowania inwestorów, szukających alternatywy dla złota. W związku z planowaną dekarbonizacją transportu i przemysłu, ogniwa paliwowe – w których platyna odgrywa kluczową rolę – mogą stać się jednym z filarów zielonej transformacji. Jednocześnie rozwój technologii wodorowych może przyczynić się do większego popytu na ten metal. My obserwujemy, że Polacy coraz chętniej kupują w naszych salonach i online wyroby z platyny. Najchętniej sztabki inwestycyjne dostępne w gramaturach od 1 g do 100 g oraz monety bulionowe – popularne emisje to np. kanadyjski Platinum Maple Leaf, amerykański Platinum Eagle czy australijski Platinum Kangaroo. Często bite są w limitowanych nakładach, co zwiększa ich wartość kolekcjonerską. Szacuję, że do końca roku cena za platynę może osiągnąć poziom 1350-1400 USD za uncję – dodaje Adam Stroniawski, dyrektor zarządzający ds. sprzedaży w Mennicy Skarbowej.
Gdzie sprzedaje się najwięcej platyny?
Największe rynki zbytu platyny to Chiny, Japonia, USA oraz Niemcy. Chiny dominują w konsumpcji platyny zarówno w przemyśle, jak i w sektorze jubilerskim. W USA i Niemczech platyna zyskuje także na znaczeniu jako aktywo inwestycyjne – podobnie jak zaczyna to mieć miejsce w Polsce. Dynamicznie rozwijający się rynek pojazdów elektrycznych i ogniw paliwowych w Azji tylko przyspiesza ten trend.
